Italië kent vele gezichten. Van noord tot zuid is de natuur uitzonderlijk divers en de keuken puur met culinaire – streek – specialiteiten in overvloed. En we komen er verrassend veel autochtone druivenrassen tegen. Italië heeft bovendien geografisch gezien alles in huis om kwalitatief goede wijnen voort te brengen. Niet voor niets gaven de Griekse kolonisten het de naam Oenotria (vrij vertaald: land van wijn). Le Marche of de Marken ligt in het midden van ‘de laars’, direct onder Emilia Romagna. Het gebied wordt net als de zuidelijker gelegen Abruzzen ingeklemd door de Apennijnen in het westen en de azuurblauwe Adriatische zee in het oosten. Beide regio’s beschikken over een rijke (wijn)historie en de meeste wijngaarden zijn als een lappendeken geïntegreerd in het glooiende heuvellandschap. De dunbevolkte, bosrijke Abruzzen is de meest ruige van de twee en gold lange tijd als een gebied waar voornamelijk bulkwijnen werden geproduceerd. Wat inmiddels flink is veranderd.
Conti di Buscareto: Een domein vol ambitie en ontwikkeling
Tijdens een van onze reizen ontdekten we in het hart van Le Marche het relatief jonge domein Conti di Buscareto met wijngaarden nabij Ostra, zo’n veertig kilometer ten noordwesten van Ancona. Buscareto werd in 2002 opgericht door een tweetal dat zijn sporen had verdiend in de IT-branche en met de aankoop van een verwaarloosd domein invulling kon geven aan hun passie voor wijn. Met hulp van de bekende oenoloog Vito Camussi werden de oude wijngaarden flink onder handen genomen en nieuwe wijngaarden aangeplant. Het domein beslaat nu zo’n zeventig hectare wijngaard, verspreid over verschillende herkomstgebieden. Een van de bekendste is zonder twijfel de appellatie Verdicchio dei Castelli di Jesi. Deze DOC brengt een heerlijke, frisdroge witte wijn voort, uitermate geschikt als aperitief of aan tafel bij een pasta vongole. De geschiedenis leert ons dat de verdicchio-wijngaarden ten tijde van Hannibal al geliefd waren. Volgens de overlevering wilde Hannibal via de Marken Rome aanvallen, maar zijn soldaten verloren de strijd omdat ze te veel van de verdicchio-wijn hadden genipt.
Goede wijn wordt in de wijngaard gemaakt
Inmiddels geniet ook de rode Rosso Piceno faam; een soepele, mild kruidige rode wijn, voornamelijk gemaakt van de lokale montepulciano-d’abruzzodruif, niet te verwarren met de gelijknamige plaats in Toscane. Uitgangspunt bij de wijnen van Buscareto: autochtone druivenrassen en tradities in een modern jasje steken. De laatste jaren hebben ze bovendien veel tijd en energie gestoken in het verduurzamen van de wijngaarden en de kelders. Zo gebruiken ze grotendeels recyclebare grondstoffen en is de natuur – en de terroir – altijd leidend. Volgens goed Frans voorbeeld zijn ze er bij Buscareto dan ook van overtuigd dat goede wijn in de wijngaard wordt gemaakt en niet in de kelder.
Torre Raone: Een jeugdliefde die uitgroeit tot een succesvol domein
Bij ons laatste bezoek aan Torre Raone, te midden van de schilderachtige heuvels nabij Loreto Aprutino, vertelt wijnmaker Dante di Tizio gepassioneerd hoe het domein is ontstaan. Het verhaal begint in 1997, wanneer Luciano di Tizio (vader van Dante), op dat moment 36 jaar oud, op slag verliefd wordt op dit vervallen landgoed in de Abruzzen. Hij besluit het te kopen met de hulp van Antonio d’Emilio, zijn oude schoolvriend.
Op dat moment bestaat het domein uit een oude, niet meer in gebruik zijnde stal, twaalf hectare wijngaard, drie hectare olijfgaard, negen hectare beplant met tarwe en zes hectare fruitgaarden (perzik, pruim en abrikoos). In de loop der jaren is het echter volledig omgevormd tot een prachtig wijndomein met behoud van de drie hectare olijfgaard aan de voet van de toren. De toren (torre) van Raone, waaraan het landgoed zijn naam ontleent, vormt het historisch middelpunt.
Biologische aanpak
Door de wijngaarden opnieuw in te richten met veel respect voor de terroir en met een grondige, biologische aanpak weten de oude vrienden Luciano en Antonio het domein al snel naar een hoog niveau te tillen. De aangeplante autochtone druivenrassen montepulciano d’abruzzo, trebbiano en de originele pecorino staan garant voor authentieke en pure wijnen. De opbrengsten zijn van nature laag en ondanks de vele zonuren worden hier, op 350 meter hoogte, wijnen gemaakt met een prachtige frisheid. Vandaag de dag beschikt het domein over 29 hectare wijngaard en worden de wijnen naar meer dan tien landen geëxporteerd. Gelukkig is de heerlijke nieuwe oogst zojuist in Haarlem gearriveerd. Heeft u deze parels uit de Marken en de Abruzzen al ontdekt?
